دریافت فایل PDF دریافت فایل HTML
ادامه مطلب بررسی نظر دکتر کديور درباره حجاب شرعی
Visits: 93529
بایگانی نویسنده: حسین سوزنچی
نقدي بر کتاب «حجاب شرعي در عصر پيامبر»
ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها بر تمام عاشقان ایشان تسلیت باد
ما مسلمانان، اعم از شیعه و سنی، اگرچه در برخی احکام شرعی (مثل وضو) اختلاف نظر داریم، اما تعالیمی که از طریق آیات و روایات به دستمان رسیده، جای تردیدی برای ما نگذاشته که حجاب شرعی لازم برای یک زن مسلمان، پوشاندن تمام بدن غیر از صورت و دستان وی (تا مچ) است؛ و این مطلب به‌قدری واضح بوده که امروزه، نه فقط بین مسلمانان، بلکه در تمام دنیا، پوشیدن این حجاب، علامتی برای شناسایی یک زن مسلمان به حساب می‌آید تاحدی که در سراسر جهان، حکومت‌هایی که با اسلام میانه خوبی ندارند، این مدل پوشش را، چون علامت مسلمانی یک زن است، در مدارس و ادارات خود برنمی‌تابند؛ یعنی این حجاب، علاوه بر کمک به حفظ اخلاقی جامعه، امروزه نقش پرچم را برای نشان دادن هویت یک زن مسلمان ایفا می‌کند.
نویسنده محترم کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر (ص)» درصدد برآمده این تلقی از حجاب زن مسلمان را به چالش بکشد و فرضیه‌اش این است که حجاب شرعی در آن زمان، این اندازه نبوده، بلکه چیزی در حد پوشاندن تنه و ران و بازو بوده، و اسلام اصراری بر پوشش زن در برابر مردان نامحرم ندارد.
کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» نوشته‌ای است حدود ۱۰۰۰ صفحه از آقای امیر ترکاشوند که آن طور که در صفحه نمایه‌ی آن ذکر شده، ظاهرا نگارش آن در سال ۱۳۸۹ به پایان رسیده، و با اصلاحاتی، در سال ۱۳۹۰ در فضای مجازی منتشر شده است. این کتاب به تدریج در میان افراد غیرمتخصص شیوع پیدا کرده و در میان طیف خاصی از جامعه به عنوان مدرک مهمی علیه حجاب شرعی قلمداد گردیده است؛ همین امر انگیزه‌ای شد برای نگارش مقاله‌ای که به بررسی میزان اعتبار آن بپردازد. اگرچه مقاله ضمیمه عمدتا به عنوان نقد کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» نوشته شده، اما با یک نگاه ثانوی به تحلیل‌هایی که با استفاده از آیات و روایات به عمل آمده، مخاطب می‌تواند با استنادات و دلالت‌های قرآنی و روایی بحث حجاب آشنا شود.
دریافت فایلPDF دريافت فايل HTML
ادامه مطلب نقدي بر کتاب «حجاب شرعي در عصر پيامبر»
Visits: 11669
وجودشناسی خانواده، نمونه‌اي از كاربرد فلسفه صدرايي در مطالعات اجتماعي
منتشر شده در مجموعه مقالات همايش مجموعه مقالات همايش بين‌المللی بزرگداشت روز جهاني فلسفه ۲۰۱۰، تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ايران، ۱۳۹۱. ج۲، ص۳۶۴-۳۷۵.
بسم الله الرحمن الرحيم
در طبقه‌بندي سنتي علوم، علم «تدبير منزل» در عرض و مستقل از علم «سياست مدن» قرار مي‌گرفت. اما در دوره مدرن عملا تفاوت بنيادين موضوع «خانواده» با «جامعه» نفي مي‌شود و مباحث مربوط به خانواده صرفا از منظر فردي محض يا همچون يكي از روابط اجتماعي و مدني انسانها (با عناويني همچون روان‌شناسي خانواده يا جامعه‌شناسي خانواده) مورد بحث قرار مي‌گيرد. مساله اين است: آیا خانواده همانند اغلب سازمانها و شركت‌هاي اجتماعي فقط ناشی از یک اعتبار و قرارداد اجتماعی است یا ابعاد وجود شناختی‌ای در پس این واقعیت نهفته است؟
ادامه مطلب وجودشناسی خانواده، نمونه‌اي از كاربرد فلسفه صدرايي در مطالعات اجتماعي
Visits: 703
گام‌هاي اوليه علم ديني در رشته زيست شناسي
گزارشی از ميزگرد نقد و بررسی کتاب درسی زیست شناسی پیش دانشگاهی
آيا ديني کردن کتابهاي درسي به معناي افزودن آيات و روايات است، يا به معناي اينکه تغيير دادن نگرشهاي فلسفي حاکم بر آنهاست تا به لحاظ پيشفرضهاي خود همراستاي نگاه ديني قرار گيرند؟ تصادفي دانستن تغييرات در موجودات زنده به بهانه «جهش» و انکار تدبيري بودن آنها، آفرينش الهي را طبيعت بي‌هدف انگاشتن، علم را منحصر در محصول حس کردن، حيات را در حد واکنش بين مولکولي تنزل دادن، برخي از معضلات کتاب درسي زيست‌شناسي بود که اصلاح آنها چالشهاي فراواني برانگيخت و شرکت کنندگان در ميزگرد، به جاي پرداختن به آنها بحث را به گونه اي سوق مي‌دادند که گويي مهمترين مساله دينداران مخالفت با نظريه تکامل است! در حالي که چنان که در گفتگوها بر آن تاکيد شده، اين نظريه به خودي خود، ربطي به دين ندارد! تفصيل بحث را به گزارش يکي از کارشناسان گروه زيست‌شناسي دفتر تاليف کتب درسي در فايل ضميمه مي‌توانيد مطالعه کنيد.
Visits: 347
بحث علم دینی در طرح ضیافت اندیشه
Visits: 333
پرسشی پیرامون سب و لعن و پاسخ آن
ادامه مطلب پرسشی پیرامون سب و لعن و پاسخ آن
Visits: 675
پرسشي درباره تغيير رشته
ادامه مطلب پرسشي درباره تغيير رشته
Visits: 401
بزرگ راستگوي درست‌كردار و امتحان عظيم الهی
از القاب معروف حضرت زهرا سلام الله عليها «صديقه كبري» است. صديق به كسي مي گويند كه نه تنها در اوج راستگويي است بلكه تمامي صفات و رفتارش هم دلالت بر درست‌كرداري وي دارد. «كبري» نيز اسم تفضيل و به معناي «بزرگترين» است. پس صديقه كبري يعني زني كه سراسر وجودش در بالاترين حد ممكن، دلالت بر راستي و درستي دارد.
يكي از اوصاف مهم ايشان «ممتحنه» است. در روايات نقل شده از معصومين درباره زيارت حضرت زهرا سلام الله عليها آمده است: «يَا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَكِ الَّذِي خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ فَوَجَدَكِ لِمَا امْتَحَنَكِ صَابِرَةً؛ وسائلالشيعة، ج۱۴، ص۳۶۸» ممتحنه به كسي گويند كه وجودش با مورد امتحان واقع شدن گره خورده، و معناي اين عبارت اين است كه «اي ممتحنه‌اي كه آفريدگارت قبل از اينكه تو را در اين دنيا وارد كند مورد امتحانت قرار داد پس تو را در برابر اين امتحان صابر يافت.»
اين امتحان چيست كه با سراسر وجود صديقه كبري گره خورده است؟ اگر تعبير امتحان در قرآن و روايات را بررسي كنيم به نكات جالبي دست خواهيم يافت. ادامه مطلب بزرگ راستگوي درست‌كردار و امتحان عظيم الهی
Visits: 423
قدرت و نقد آن (قسمت آخر)
ما و حاكميت، نقد ناصحانه
در مقالات گذشته بيان شد:
۱- قدرت از منظر ديني لزوما به فساد منجر نمي شود، و عدم درک اين حقيقت، مظلوميتي را بر صاحب آن قدرت تحميل خواهد کرد که موجب وقوع واقعيتي به نام «مقتدر مظلوم» مي‌شود.
۲- قداست لزوما به معناي نقدناپذيري نيست؛ و حفظ قداست‌ها، با هوشياري و هشدار دادن نسبت به خطاها منافاتي ندارد.
۳- نقد سازنده، از مقوله «نصح» و خيرخواهي است؛ اما نقد مخرب از مقوله «همز» و عيب‌جويي است.
۴- نقد ناصحانه سه شرط دارد: صادقانه دنبال حقيقت بودن، عادلانه قضاوت کردن، مصلحانه اقدام كردن
اين مقاله به ارائه توضيحاتي درباره آخرين شرط مي‌پردازد. ادامه مطلب قدرت و نقد آن (قسمت آخر)
Visits: 339
قدرت و نقد آن (قسمت چهارم)
در جستجوي حقيقت
در شماره‌هاي قبل چند مطلب توضيح داده شد:
نخست اينکه قدرت از منظر ديني لزوما به فساد منجر نمي شود، بلکه حتي در يک حكومت ديني اصيل (که نمونه بارز آن حکومت حضرت امير است) قدرت نه‌تنها عامل فساد نيست، بلکه مقدس است؛ و عدم درک اين حقيقت، مظلوميتي را بر صاحب آن قدرت تحميل خواهد کرد که موجب وقوع واقعيتي به نام «مقتدر مظلوم» مي‌شود.
دوم اينکه قداست لزوما به معناي نقدناپذيري نيست؛ و هر امر مقدسي تقدسش را مديون آن است كه در مسير الهي واقع شده؛ و لذا حفظ قداست‌ها، با هوشياري و هشدار دادن نسبت به خطاها منافاتي ندارد.
سوم اينکه در ادبيات ديني ضابطه‌هايي براي تفکيک نقد سازنده و نقد مخرب وجود دارد. نقد سازنده، از مقوله «نصح» و خيرخواهي است؛ اما نقد مخرب از مقوله «همز» و عيب‌جويي است و با تحليل اين دو مي‌توان معياري براي تفاوت نهادن بين اعتدال با افراط و تفريط در نقد حکومت به دست آورد.
با اين مقدمات، اکنون مي‌توان وارد بحث اصلي شد؛ يعني: نقد قدرت در جامعه و حکومت ديني چگونه بايد باشد؟ ادامه مطلب قدرت و نقد آن (قسمت چهارم)
Visits: 352
قدرت و نقد آن (قسمت سوم)
نصيحت يا عيب‌جويي
در شماره‌هاي قبل دو مطلب توضيح داده شد:
نخست اينکه قدرت از منظر ديني لزوما به فساد منجر نمي شود، بلکه حتي در يک حكومت ديني اصيل (که نمونه بارز آن حکومت حضرت امير است) قدرت نه‌تنها عامل فساد نيست، بلکه مقدس است؛ و عدم درک اين حقيقت، مظلوميتي را بر صاحب آن قدرت تحميل خواهد کرد که موجب وقوع واقعيتي به نام «مقتدر مظلوم» مي‌شود؛ واقعيتي که به نظر مي‌رسد در هر حكومت ديني اصيلي تا پيش از استقرار كامل حکومت جهاني مهدي موعود، عجل الله تعالي فرجه الشريف، رخ خواهد داد.
دوم اينکه قداست لزوما به معناي نقدناپذيري نيست؛ بلكه مقدس شمردن، همان حفظ حرمت‌هاي الهي است و هر امر مقدسي تقدسش را مديون آن است كه در مسير الهي واقع شده. ضابطه اصلي قداست، قرار داشتن در مسير الهي است؛ و لذا حفظ قداست‌ها، با هوشياري و هشدار دادن نسبت به خطاها منافاتي ندارد.
در اين قسمت به ماهيت نقد سازنده و مخرب در ادبيات ديني اشاره مي‌شود تا معيار ديني‌اي به دست آيد، كه با آن بتوان بين اعتدال در نقد حکومت با افراط و تفريط در نقدها تفاوت نهاد. ادامه مطلب قدرت و نقد آن (قسمت سوم)
Visits: 350
قدرت و نقد آن (قسمت دوم)
قداست رهبران ديني و امكان نقد ايشان
چنانکه در قسمت قبل اشاره شد، غلبه فرهنگ غربي گاه مانع مي‌شود فهم درستي از مسائل واقع شود. مخاطب پيش از هر سخني، ناخودآگاه حکم خود را صادر مي‌کند. موضوعي که قرار است به آن وارد شوم بحث نقد حاکميت است، اما از آنجا که اين مسأله غالباً در ادبيات غربي موردبحث قرارگرفته خود را ناچارمي‌بينم که ابتدا مقداري ادبيات ديني بحث را مهياسازم. ادامه مطلب قدرت و نقد آن (قسمت دوم)
Visits: 306
قدرت و نقد آن (قسمت اول)
غلبه فرهنگ غربي بر انديشه هاي ما موجب گرديده تا کم کم باور کرده باشيم که «قدرت فساد مي‌آورد» و نوع نگاه دنيا گرانه غربي بر عبارت «مقتدر مظلوم» اعتراض خواهد کرد: مگر کسي که مقتدرانه و در راس قدرت است مظلوم مي‌شود؟ اما تا افرادرا اندکي به فرهنگ عميق اسلامي ارجاع مي‌دهيم و يادي از اميرالمؤمنين مي‌کنيم، انديشه ها دچار حيرت مي‌شود. وجود علي بهترين دليل است بر اينکه ممکن است مقتدري در اوج قدرت خود مظلوم باشد، اما چگونه؟ ادامه مطلب قدرت و نقد آن (قسمت اول)
Visits: 482
میزگرد علمی با موضوع «حوزه‌های علمیه و علوم اجتماعی دینی/بومی»
کتاب ماه: موضوع مورد بحث، «حوزه‌های علمیه و علوم اجتماعی بومی/دینی» است. بحث را با نوعی بررسی تغییر و تحولات علوم اجتماعی دینی/بومی در حوزه‌های علمیه آغاز می‌کنیم تا بعد از آن، به مسائل معرفت‌شناختی آن بپردازیم. به عنوان اولین پرسش، به نظر شما آیا علوم اجتماعی دینی/بومی بعد از انقلاب اسلامی تبدیل به یک مسئله شده است یا قبل از آن نیز چنین مسئله‌ای مطرح بوده است؟ اگر انقلاب اسلامی سبب طرح جدی این مسئله گردیده است، دلیل آن چیست؟ ادامه مطلب میزگرد علمی با موضوع «حوزه‌های علمیه و علوم اجتماعی دینی/بومی»
Visits: 430
معناي وحدت حوزه و دانشگاه چيست ؟
هنگامي که اين تعبير در ابتدا مطرح شد، شايد تعبير «پيوند حوزه و دانشگاه» براي مقصود مورد نظر بهتر بود، زيرا در مفهوم «وحدت» اين نکته نهفته که فقط يک امر موجود باشد، در حالي که منظور گويندگان اين نبود، بلکه بحث بر سر اين بود که هم نهاد حوزه باقي باشد و هم نهاد دانشگاه؛ اما چنين فاصله و جدايي بين آنها نباشد. جامعه و خصوصاً جامعه ديني، نيازهاي علمي متنوعي دارد و هر از يک از اين دو نهاد به پاره‌اي از اين نيازها اهتمام داشته است. عمده دغدغه‌هاي حوزه در زمينة رفع نيازهاي حيات معنوي انسانهاست و عمده دغدغه‌هاي نظام دانشگاهي در زمينه رفع نيازهاي حيات مادي جامعه و معيشت دنيوي انسانها و با توجه به پيوند دقيقي که بين نيازهاي مادي و معنوي انسانها وجود دارد، پيوند اين دو نهاد امري اجتناب‌ناپذير است. خصوصاً اگر بحث را در جامعه اسلامي در نظر بگيريم؛ زيرا در تفکر اصيل اسلامي، ديدگاه‌هاي سکولاريستي و تمايز نهادن بين دين و دنيا جايگاهي ندارد. اسلام آخرت انسان و حيات معنوي وي را در دل مزرعه دنيا جستجو مي‌کند و رسيدن به حيات طيبه کاري است که بايد در همين دنيا پي‌ريزي شود و لذا جدايي اين دو نهاد و به بيان ديگر جدايي شيوه‌هاي رسيدن به سعادت در حيات دنيوي و اخروي، جدايي غيرقابل توجيهي است. ادامه مطلب معناي وحدت حوزه و دانشگاه چيست ؟
Visits: 699
مصاحبه با سايت مهرخانه درباره زن و خانواده
– به نظر شما در حوزه زنان و خانواده جامعه ما نیازی به احیا نگاه شهید مطهری دارد؟ اگر جواب شما مثبت استٰ ویژگیهای نگاه ایشان چیست که عدم وجود این نگاه باعث ایجاد یک سری خلا هایی در این حوزه شده است؟
شهید مطهری چند ویژگی دارد که کمتر کسی از مجموع آنها برخوردار است و هنوز هم بنده کسی را نمیشناسم که تا این حد دارای این ویژگی ها باشد . اول ایشان به مبانی اسلامی بسیار مسلط بودند دوم به نگاه های غربی بسیار مسلط بودند و عمیقا فهمیده بودند که این نگاه های غربی به دنبال چه هستند. سومین ویژگی ایشان خلاقیت قویشان است که می توانستند میان مبانی اسلامی و نگاه جدید پل بزنند. ایشان این قابلیت مهم را داشتند که می توانستند میدان بازی را تغییر دهند؛ مثلا در باب منشا دین کتابهای زیادی نوشته شده است هم غربی ها هم به انديشمندان مسلمان در این زمینه کار کرده اند. اما شهید مطهری در کتاب ادامه مطلب مصاحبه با سايت مهرخانه درباره زن و خانواده
Visits: 523
قید اسلامی در کنار علم یک قید عارضي است نه ماهوي
چكيده
در گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسین سوزنچی استادیار دانشگاه امام صادق (ع) درباره چيستي علم بر این نکات تاکید شد:
ايشان قيد اسلامي براي علوم را قيد عارضي دانستند، نه قيد ماهوي؛ زيرا خاصيت علم در مقام ثبوت، كشف از واقع است و در اين معنا هر موضوعي مي‌تواند متعلَق علم واقع شود ولي به سبب نسبتي كه علوم با اسلام برقرار مي‌كنند، مي‌توان به آن اسلامي گفت و اين بدان معنا نيست كه اين علوم مختص به اسلام و مسلمانان است. ادامه مطلب قید اسلامی در کنار علم یک قید عارضي است نه ماهوي
Visits: 379
اولين نشست «علم چيست ؟» (قوام علم به روش آن نيست)
به گزارش خبرنگار كانون انديشه جوان عصر ديروز همانطور كه وعده داده شده بود سلسله نشست هاي درباره علم در كانون انديشه جوان آغاز شد.
در اولين نشست حجت الاسلام و المسلمين “دكتر حسين سوزنچي”با عنوان چيستي علم به ايراد سخن پرداخت .وي در ابتداي سخن ضمن تعيين چهارچوب هاي سخن خود گفت: ما امروز در مقابل فرهنگ غالب غرب قرار گرفته ايم كه باعث مي شود برخي مباحث براي ما نامأنوس باشد. وي با بيان اينكه بايد بين دو مقام در صحبت از علم تفكيك قائل شد گفت: در صحبت از تك گزاره اي بودن علم بحث معرفت شناسي و در رويكرد نظام معرفتي عنوان فلسفه علم مطرح مي شود. من بين دو رويكرد منطقي – فلسفي و تاريخي – جامعه شناسي تفكيك قائل مي شوم . همچنين قصد دارم درباره سه محور هويت، قوام و حقيقت علم سخن بگويم . همچنين اينكه امور ديگر آيا در علم تأثير دارند و ديگر اينكه جايگاه ارزش ها و بايد و نبايد در مقابل علم چيست؟ آيا بايد و نبايد مقدم برعلم اند ؟ وي سپس چنين ادامه داد: در باب بحث تاريخي درباره علم در مغرب زمين به طور خلاصه پس از قرون وسطي دوران جديدي حاصل آمد كه فلسفه سردمدارش بود. فلسفه علم را هدايت كرد. در صورتي كه در جوامع اسلامي فلسفه و فيلسوفان چنين جايگاهي نداشته و نظارت آنان محور مسائل جامعه نبود. از اين رو در تحليل جريان فلسفه غرب ناچار به تحليل كليت غرب هستيم. ادامه مطلب اولين نشست «علم چيست ؟» (قوام علم به روش آن نيست)
Visits: 291
چیستى، چرایی و پاسخ شبهات پیرامون حجاب
دکتر حسین سوزنچی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (علیه السلام) تحریر و چکیده کردن آثار استاد شهید مرتضی مطهری را عهده دارد بوده‌اند که مجموعه تلاش‌های ایشان و همکارنشان در سال‌های اخیر منتشر گردیده است. به همین مناسبت گفت وگویی با وی ترتیب دادیم که بر اساس آن، دیدگاه‌های استاد شهید مورد بازخوانی قرار گرفته است.
شاید اولین بحثی که راجع به مسئله حجاب نیازمند تبیین است، تعریف و چیستى حجاب می‌باشد. در این خصوص توضیح بفرمایید و دیدگاه استاد شهید مطهری(ره) را در این‌باره مطرح نمایید. ادامه مطلب چیستى، چرایی و پاسخ شبهات پیرامون حجاب
Visits: 682
بایدها و نبایدهای حضورزن در اجتماع از نگاه اسلام – ماهنامه خيمه
حد و مرز حضور زن در اجتماع از نگاه اسلام چیست؟
براي پاسخ به اين مساله بايد ابتدا نکاتي را به عنوان مقدمه عرض کنم. نکته اول اينکه در طبقه‌بندی سنتی علوم، مسایل مربوط به زندگي انسان، به سه گروه فردی، خانوادگی و اجتماعی تقسیم می‌شد. مثلا حکمت عملی را که تقسیم‌بندی می‌کردند، سه شاخه اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن داشت. این فقط یک تقسیم سليقه‌اي نبود، مبنا داشت. اما الان یک طبقه‌بندی در جامعه ما، به تبع مباحث غربي، رایج شده است که مسایل را به فردی و اجتماعی تقسیم می‌کند. این طبقه‌بندی یک اشکال جدی دارد که براي بحثهاي خانواده اصالتي قائل نيست و همه بحثهاي خانواده را ذيل مسائل فردي يا اجتماعي ملاحظه مي‌کند: یا روان‌شناسی خانواده است یا جامعه‌شناسی خانواده، یعنی محور بحث یا فرد است یا جامعه و حلقه وسط حذف شده است. ادامه مطلب بایدها و نبایدهای حضورزن در اجتماع از نگاه اسلام – ماهنامه خيمه
Visits: 610