ارتباطات اجتماعی در جامعه دینی، با تاکید بر سوره حجرات

بسم الله الرحمن الرحیم

محرم امسال (۱۴۴۵ قمری؛ تیر- مرداد ۱۴۰۲ شمسی) در هیات عاشقان مهدی در شاهرود هستم و قرار است درباره ارتباطات اجتماعی در جامعه دینی و شناخت مومن واقعی بحث شود با تاکید بر سوره حجرات. این سوره در سال نهم هجری (یعنی زمانی که دیگر جامعه دینی کاملا تثبیت شده بود) نازل شده و آسیبهای جامعه دینی را مطرح می‌کند که از نظر حقیر اگر مهمترین آسیب جامعه‌ای که تسلیم خداوند نمی‌شود عقب ماندن از خدا و رسول است، مهمترین آسیب خاص جامعه دینی جلو افتادن از خدا و رسول است که در این سوره مورد توجه قرار گرفته است.

مطالب این سوره را قبلا به تفصیل در کانال و سایت یک آیه در روز بحث کرده‌ام؛ و اینک آن مقدار از بحثها که به تناسب فضای اجتماعی امکان ارائه عمومی داشته باشد ان شاء الله در این جلسات مطرح خواهد شد.

این جلسات علاوه بر اینجا در همان ایام در شبکه‌های اجتماعی زیر بارگذاری شد (در پیام‌رسان ایتا و پیام‌رسان بله)

برای دریافت فایل صوتی هر جلسه روی آن کلیک کنید:

شب اول محرم: دورنمایی از سوره حجرات و ربط آن با امروز و با عاشورا

شب دوم محرم: جلو افتادن بر دین و بلند کردن صدا بر پیامبر ص

شب سوم محرم: جلو افتادن از امام معصوم ع و افراط در انقلابی‌گری: جریان زیدیه

شب چهارم محرم: ادامه توضیح جلو افتادن از امام در جریان زیدیه؛ توضیح تقیه و پیچیدگی‌های مذاکره امام حسین ع و عمر سعد

شب پنجم محرم: تکمیل بحث دیروز درباره مذاکره امام حسین ع با عمر سعد؛ در عین حال که باید مواظب باشیم از خدا و رسول جلو نیفتیم، اما مواظب باشیم که برخی از عالم‌نمایان واقعا مورد تایید امام ع نیستند (در چه صورتی شیعه نباید از عالم دین تبعیت کند!!!).

شب ششم محرم. وَ لَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّی تَخْرُجَ إِلَیهِمْ لَكانَ خَیراً لَهُمْ: قاعده استفاده از یک لفظ در چند معنا (تطبیق آیه فوق بر انتظار فرج به عنوان معنای دیگری برای آیه) و نحوه جمع بین صبر و دعا برای تعجیل فرج

شب هفتم محرم: آیات ۷ تا ۹ (جدی گرفتن حضور رسول الله ص و امام ع در میان خود؛ محبت ایمان در دل ما، فضل خداست که باید قدر بدانیم؛
واقع بینی نسبت به جامعه دینی: وجود ایمان در دل لزوما به معنای انجام عمل صالح نیست؛ تفکیک گناه از گناهکار)

شب هشتم محرم: آیه ۱۰ (اهمیت و جایگاه برادری در دینداری و یکی از مهمترین موانع ظهور: ما شیعیان حق برادری را با هم بجا نمی‌آوریم: ‌تجبرتم علی ضعفاء‌ المومنین)

شب تاسوعا: آیات ۱۰-۱۱ (آسیبهای مهم در روابط خودمانی برادرانه: تمسخر، عیبجویی، برچسب زنی؛ پدیده عجیب ولی رایج در جامعه دینی: مومنِ فاسقِ ظالم!)

شب عاشورا: آیات ۱۲-۱۵ (هشدار حرکت از بدگمانی به تجسس و از تجسس به غیبت؛ دسته‌بندی تقوا و انجام وظیفه در سه گروه: عموم مردم، مسلمانان، مومنان؛ تطبیق بسیاری از آیات سوره حجرات بر وقایع کربلاء)

شام غریبان: آیات ۱۶-۱۸ و جمع‌بندی سوره حجرات (مساله اصلی: از دین جلو نیفتادن و اینکه نخواهیم دین خود را به خدا یاد بدهیم! و بیان خطراتی که جامعه دینی را تهدید می‌کند: صدا بلند کردن روی پیامبر (ترجیح نظر خود بر نظر پیامبر)؛ خبرها را صرفا بر اساس دلخواه ترتیب اثر دادن؛ جنگ و درگیری؛ تمسخر و عیبجویی و لقب زشت گذاشتن روی افراد؛ سوء ظن و تجسس و غیبت؛ ارزش‌گذاری بر اساس هر چیزی غیر تقوا؛ خودبزرگ‌بینی به خاطر مسلمان شدن و خود را از خدا و پیامبر طلبکار دیدن)

بازدیدها: ۵۴۸

درس جامعه‌شناسی معرفت

بسم الله الرحمن الرحیم

بحثهای جامعه‌شناسی در ایران بشدت تحت تاثیر فضای انگلوساکسون است و لذا حوزه جامعه‌شناسی معرفت که یک حوزه باسابقه در فضای قاره‌ای (continental) است در ایران نسبتا ناشناخته است. شاید بهترین معرف این حوزه این باشد که بگوییم حوزه‌ تاملات فلسفی در عرصه جامعه‌شناسی است و اگر به چرخش فلسفه از وجودشناسی به معرفت‌شناسی توسط کانت اذعان کنیم، جامعه‌شناسی معرفت به نحوی چرخشی از معرفت‌شناسی کلاسیک به جانب خود ایجاد کرده و موضوع تاملات فلسفی را نسبت میان جامعه و معرفت (نه نسبت فرد و معرفت) قرار داده و لذا بتدریج کانون توجهات فلسفی خود را «زبان» قرار داده است. ادامه مطلب درس جامعه‌شناسی معرفت

بازدیدها: ۱۹۶۱