زن یا نا-مرد، مسأله این است؛ بازاندیشی هویت زن در اسلام و فمینیسم + فایل صوتی

بسم الله الرحمن الرحیم

روز سه شنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۷ در سلسله نشست‌های بحران جنسی در ایران بحثی داشتم در زمینه هویت جنسیتی زن در فمینیسم و اسلام.

فایل صوتی جلسات + یادداشتی که سیر بحث را نشان می‌دهد تقدیم می‌شود

قسمت اول: زن: «نا-مرد» یا «مادر» (غرب می‌خواهد زنان را از خانه به خیابان بیاورد؛ اسلام می‌خواهد مردان را از جامعه به خانواده برگرداند)

قسمت دوم: زن: «نا-مرد» یا «مادر» (درباره فطرت و غریزه + آیه الرجال قوامون …)

یادداشت‌های سیر بحث جلسه زن به مثابه «نا-مرد» یا «مادر»

در خبرگزاری مهر خلاصه‌ای از سخنرانی فوق را گذاشته‌اند (اینجا)

Visits: 1232

تکمله درس‌گفتار اسلام، اخلاق و حقوق جنسی

بسم الله الرحمن الرحیم

روز پنج‌شنبه ۲۰ دیماه ۱۳۹۷ در مدرسه آزادفکری دانشگاه شریف، بحث خود با عنوان فوق با تمرکز بر مساله همجنسگرایی را ارائه کردم که فایل پاورپوینت و مقالات قبلا تقدیم می‌شود (اینجا)

از آنجا که آقای نراقی برخلاف حقوق برگزارکنندگان این برنامه، اقدام به بازنشر فایل صوتی بحث خود نموده، و با تذکر برگزارکنندگان هم حاضر به برداشتن فایل نشده، و برگزارکنندگان به تضییع حق بنده در این مورد اذعان داشتند، برگزارکنندگان، نشر عمومی فایل بنده را نیز اجازه دادند که تقدیم می‌شود

فایل صوتی جلسه اول

فایل صوتی جلسه دوم

و البته فیلم کامل این برنامه درسایت مدرسه آزادفکری موجود است و پیشنهاد می‌شود افراد با ثبت نام در آنجا به کل گفتگوی طرفین دسترسی داشته باشند.

ضمنا قرار بود همان زمان و بلافاصله بعد از ارائه بحث ایشان، فایل بحث ایشان به بنده داده شود، اما متاسفانه بعد از یک و ماه و نیم، دیروز به دست بنده رسید. در آن نکاتی را مطرح کرده، که به نوعی پاسخ ایشان به برخی از اشکالاتی می‌باشد که بنده مطرح کرده بودم؛ و از آنجا که به نظر می‌رسد در هر دو مورد، توضیحات ایشان اشکالاتی داشت، آن اشکالات را در ادامه در دو بند توضیح می‌دهم و کما فی السابق، آمادگی خود را برای برگزاری جلسه گفتگو اعلام می‌کنم. ادامه مطلب تکمله درس‌گفتار اسلام، اخلاق و حقوق جنسی

Visits: 428

مشی اقتصادی مومن در سیره حضرت زهرا

بسم الله الرحمن الرحیم

به مناسبت ایام فاطمیه از اول تا سوم جمادی الثانی ۱۴۴۰ (۱۸-۲۰ بهمن) به همت هیات رایة الاحرار در مسجد حاج احمد همدان برنامه‌ای برگزار شد که سه جلسه با موضوع مشی اقتصادی مومنان در سیره حضرت زهرا سلام الله علیها مباحثی را مطرح کردم.

ادامه مطلب مشی اقتصادی مومن در سیره حضرت زهرا

Visits: 408

ابعاد ناگفته‌ای از مساله حجاب + متن

پنج‌شنبه ۵ بهمن ۱۳۹۷ در دوره آموزشی حجاب و عفاف پیشنهاد شده بود که بحثی درباره «مساله حق و اختیار و تاثیر آن در فهم مساله حجاب اجباری» داشته باشم.

(عمده مفاد آن بحث را بعدا در تاریخ ۱۹ تیر ۱۳۹۸ یکی از خبرنگاران مهرنیوز در قالب مصاحبه‌ای درآورد که از اینجا می‌توانید آن را ملاحظه کنید)

از اشتباهات افراد در فهم پدیده حجاب آن است که در این پدیده، سه زاویه تعبدی، محتوایی و هویتی را تفکیک نمی‌کنند . بحثها با هم خلط می‌شود و امکان سوءاستفاده افراد مهیا می گردد.

به نظرم رسید لازم است کمی از موضع انسان‌شناسی (آنتروپولوژی) نکاتی را درباره مساله پوشش ( وبه تبع آن، مساله حجاب) مطرح کنم؛ سپس صورت مساله را به لحاظ حقوقی باز کنم و بعد نشان دهم که اساساً تعبیر «حجاب اجباری» مفهومی است که ما را در میدان بازی رقیب قرار می‌دهد و هر موضعی در قبال این مساله، به ضرر ما تمام می‌شود؛ و چگونه اولا باید بحث را به افق بحث «قانون» کشاند و ثانیا چگونه با تفکیک حوزه‌های بحث، می توان نشان داد که «شبهات ناظر به حجاب» اصلا شبهه جدی‌ای نیست و بیشتر با فضای تبلیغاتی به یک شبهه تبدیل شده است.

دانلود فایل صوتی

Visits: 458

اسلام، اخلاق و حقوق جنسی

بسم الله الرحمن الرحیم

روز پنج‌شنبه ۲۰ دیماه ۱۳۹۷ در مدرسه آزادفکری دانشگاه شریف، بحثی را که درباره نسبت اسلام با اخلاق و حقوق جنسی قبلا وعده داده بودم با تمرکز بر مساله همجنسگرایی را ارائه کردم که فایل پاورپوینت آن در ادامه تقدیم می‌شود.

فایل پاورپوینت اسلام، اخلاق و حقوق جنسی

برای دریافت فایلهای کامل برنامه در سایت مدرسه آزادفکری اینجا را کلیک کنید. همچنین برای دریافت فایلهای صوتی بحث اینجانب اینجا را کلیک کنید.

ضمنا در مقاله “اسلام، اخلاق، و همجنسگرایی، نقدی بر آرش نراقی” و مقاله “تلاشی ناموفق در دفاع از پارادوکس حق ناحق بودن” بسیاری از نکات ارائه شده در بحث را می‌توانید ملاحظه کنید. این بحثها بعدا تکمیل شد و در دو مقاله “همجنس‌گرایی: اختلال يا امر طبيعی” و “تحلیل فلسفی-حقوقی همجنس‌گرایی: گناه «لواط» یا حق «ازدواج هم‌جنس‌گرایان»” در فصلنامه‌های علمی-پژوهشی منتشر گردید. لازم به ذکر است که این بحثها همگی مبتنی بر مبنایی است که آن مبنا نیز بعدا در مقاله‌ای با عنوان “جنسیت و فطرت؛ گامی به سوی یک «نظریه جنسی» اسلامی” منتشر شد.

Visits: 628

اسلام، اخلاق، و همجنسگرایی، نقدی بر آرش نراقی

بسم الله الرحمن الرحیم

امروزه موج ‌هم‌جنس‌گرایی در غرب، دامن برخی از روشنفکران را نیز آلوده کرده است. آقای آرش نراقی در چند مقاله به دفاع از ‌هم‌جنس‌گرایی پرداخته است و معتقد است که اجازه دادن به رواج رفتارهای ‌هم‌جنس‌گرایانه، نه‌تنها به لحاظ اخلاقی موجه می‌باشد، بلکه هر تفسیری از قرآن که چنین امری را برنتابد ناروا و خلاف عدالت است؛ و یک مسلمان حتما باید بکوشد که درک خود از قرآن را به طوری شکل دهد که با ‌به رسمیت شناختن رفتارهای هم‌جنس‌گرایانه سازگار باشد!

در این نوشتار، پس از تفکیک بین «رفتار» ‌هم‌جنس‌گرایانه (یعنی همان عمل لواط، که  در اسلام بشدت مذمت شده) با «گرایش» و «هویت» ‌هم‌جنس‌گرایانه (که اگر وجود هم داشته باشد، محل بحث کسی نیست)، مدعای آقای نراقی در دو فراز بررسی می‌شود:

در فراز اول، بررسی‌ای برون‌دینی درباره مساله ‌هم‌جنس‌گرایی انجام شده، که آیا اساساً وی دلیل موجهی برای انجام این رفتار ارائه نموده؟ و آیا سخن مخالفان را واقعاً مورد توجه قرار داده است؟

و در فراز دوم، نظرات وی درباره نگاه قرآن به این مساله مورد تامل قرار می‌گیرد که آیا مناقشات وی می‌تواند در ظهور آیات قرآن در تقبیح رفتارهای ‌هم‌جنس‌گرایانه تردیدی بیفکند، و آیا می‌توان به بهانه‌هایی همچون تغییر زمانه و تفاوت قوم لوط با ‌هم‌جنس‌بازان امروز و … در جاری بودن این حکم قرآنی در این زمان خدشه‌ای کرد یا نه؛ و بعد از نشان دادن وی در ناکامی ادعاهایش بررسی می‌شود که آیا اساساً حکم قرآنی و فتوای فقها در این زمینه، عمدتا کارکرد حقوقی دارد و از جنس ترویج خشونت بی‌منطق است، یا کارکرد فرهنگی دارد و از اصلاح نرم فرهنگی است؟!

دریافت فایل PDF مقاله

ادامه مطلب اسلام، اخلاق، و همجنسگرایی، نقدی بر آرش نراقی

Visits: 3639

تلاشی ناموفق در دفاع از پارادوکس «حق ناحق بودن»

بسم الله الرحمن الرحیم

مقدمه

«حق ناحق بودن» عبارتی است که برخی از روشنفکران معاصر آن را گوهره لیبرالیسم می‌دانند و کوشیده‌اند از به رسمیت شناختن آن به عنوان یک امر اخلاقی دفاع کنند. از جمله این افراد، آقای آرش نراقی است.

وی در مقاله «پارادوکس مدارا» بر این باور است که فضیلت مدارا مبتنی بر یک پارادوکس درونی است؛ و تا آن پارادوکس درونی حل نشود، نمی‌توان از لزوم اخلاقی مدارا کردن سخن گفت. آنگاه به سراغ مفهوم «حق ناحق بودن» می‌رود و می‌کوشد پارادوکس نهفته در این عبارت را نشان دهد و رفع کند؛ و با رفع آن، از حکم اخلاقی مدارا دفاع کند.

اما خواهیم دید که در عین حال که صورت‌بندیِ وی از پارادوکسیکال بودنِ «حق ناحق بودن» مناسب است، اما راه حل ایشان برای خروج از این پارادوکس به هیچ عنوان قابل قبول نیست؛ و نتوانسته از معقولیت «حق ناحق بودن» دفاع کند؛ و البته در پایان اشاره خواهیم کرد که پذیرش حکم اخلاقیِ مدارا، نیاز به چنین تکلفاتی ندارد و مختصراً به دو روش برای دفاع عقلی از حکم اخلاقی مدارا اشاره خواهد شد.

دریافت فایل PDF مقاله

ادامه مطلب تلاشی ناموفق در دفاع از پارادوکس «حق ناحق بودن»

Visits: 725

مناقشه در همجنسگرایی؛ گزارشی از یک مقاله

بسم الله الرحمن الرحیم

آقای پیتر اسپریجگ[۱]، پژوهشگر ارشد «شورای تحقیقات خانواده در واشنگتن دی سی»[۲] است که از نهادهای مدنی مخالف ترویج هم‌جنس‌گرایی است. وی در سال ۲۰۰۴ کتابی با نام «فاجعه: چگونه فعالان هم‌جنس‌گرا و قضات لیبرال با دستکاری در تعریف ازدواج، دموکراسی را به زباله‌دان می‌اندازند»[۳] نوشت و در همان سال با همراهی آقای تیموثی دیلی[۴] سرویراستاری کتابی را عهده‌دار شد با عنوان «معمولی باشید: آنچه تحقیقات درباره هم‌جنس‌گرایی نشان می‌دهد»[۵] که در آن تلاش می‌شود شش افسانه مهم هم‌جنس‌گرایان برملا گردد.[۶] وی در سال ۲۰۱۱ مقاله‌ای نوشت با عنوان «مناقشه در هم‌جنس‌گرایی؛ مقایسه دو دیدگاه»[۷].

آنچه در ادامه می‌آید گزارشی است از این مقاله[۸]. (اصل مقاله ایشان را از اینجا می‌توانید دانلود کنید)

دریافت گزارش به صورت فایل PDF

ادامه مطلب مناقشه در همجنسگرایی؛ گزارشی از یک مقاله

Visits: 1260

در باب نسبت فقه و اخلاق

بسم الله الرحمن الرحیم

باور به ضرورت حکومت اخلاق (آن هم اخلاق سکولار) بر فقه، از چالش‌های مهمی است که کسانی که خود را روشنفکران دینی می خوانند در مقابل فقهای سنتی مطرح می‌کنند. این مطلب که شاید قبلها توسط آقایان عبدالکریم سروش و مصطفی ملکیان پرورانده شده بود، توسط آقای ابوالقاسم فنایی در دو کتاب «دین در ترازوی اخلاق» و «اخلاق دین‌شناسی» بسط یافته و تلاش شده که مستدل شود.

مقاله حاضر می‌کوشد با ارائه تصویری موجه از نسبت فقه و اخلاق، ادله و مدعای اینان را مورد تأمل قرار دهد. این مقاله ابتدا قرار بود در یک نشریه منتشر شود اما چون حجمش زیاد بود با اصلاحات و افزوده‌هایی به دو مقاله تبدیل شد که یکی با عنوان «تأملی فلسفی در باب نسبت فقه و اخلاق» در شماره ۳۹ فصلنامه علمی-پژوهشی آیین حکمت و دومی با عنوان «تمایز فقه و اخلاق، تاملی در یک اشتباه تاریخی» در شماره ۲۲ فصلنامه علمی-پژوهشی حکمت اسلامی منتشر خواهد شد.

دریافت فایل اولیه مقاله کامل به صورت PDF

چکیده:

ادامه مطلب در باب نسبت فقه و اخلاق

Visits: 1067

درس‌گفتگویی درباره اسلام و حقوق جنسی (مسأله همجنسگرایی)

بسم الله الرحمن الرحیم

اواخر دیماه امسال (سال ۱۳۹۷) درس-‌گفتگویی خواهیم داشت با موضوع «دین، اخلاق و حقوق جنسی» که به طور مشخص قرار است موضوع «همجنسگرایی» را مورد بحث قرار دهیم؛ بنده به عنوان مخالف، و آقای آرش نراقی به عنوان مدافع.

این برنامه به همت مدرسه آزادفکری در دانشگاه شریف برگزار می‌شود و شرکت در آن (چه شرکت حضوری و چه مجازی) تنها با ثبت نام میسر است (اینجا) و برای کسانی که نتوانستند حضور پیدا کنند (از اینجا) می‌توانند فایل صوتی جلسات و پاورپوینت آن را دریافت کنند؛ و البته از طریق سایت خود مدرسه آزادفکری می‌توانید فیلم جلسات را هم مشاهده کنید.

بر این اساس، در تحقیقات «یک آیه در روز» که هم در پیام‌رسان‌های ایتا و سروش و هم در فضای وب بارگذاری می‌شد، برای دوره محدودی، بررسی آیات مربوط به داستان قوم لوط را محور بحثهای روزانه قرار داده‌ام. (شروع از اینجا)

ادامه مطلب درس‌گفتگویی درباره اسلام و حقوق جنسی (مسأله همجنسگرایی)

Visits: 910

زمینه‌سازی برای اقدام امام ع یا جلو افتادن از او (تبری یا تقیه)؟

بسم الله الرحمن الرحیم

روز سه‌شنبه (۲۲ آبان ۱۳۹۷) و چند روز مانده به ۹ ربیع‌الاول، در جلسه هفتگی هیات میثاق با شهدا در دانشگاه امام صادق ع سخنرانی‌ای داشتم که به یکی از دوگانه‌هایی که در تفکر شیعی مهم است پرداختم:

مساله این است که در آیات و روایات تاکید فراوانی بر «معیت» با پیامبر و امام ع شده و این دو نقطه مقابل دارد: عقب نماندن و جلو نیافتادن؛ عقب نماندنش واضح است اما جلو نیفتادن چه فرقی دارد با دست روی دست گذاشتن در جایی که امام ع دستشانش بسته است؟ و به عنوان یک مصداق خاص، آیا کسانی که در این شرایط تبری می‌کنند به خاطر عدم رعایت تقیه، از امام ع جلو زده‌اند؟ یا کسانی که به بهانه تقیه، در تبری نمی‌کوشند، عقب مانده‌اند، یا گزینه دیگری در کار است؟

فایل صوتی

خلاصه مبحث ارائه شده: ادامه مطلب زمینه‌سازی برای اقدام امام ع یا جلو افتادن از او (تبری یا تقیه)؟

Visits: 707

حکومت امام ع: حقیقت‌مدار یا مصلحت‌محور

بسم الله الرحمن الرحیم

در ۲۸ و ۲۹ صفر ۱۴۴۰ (چهارشنبه و پنج‌شنبه، ۱۶ و ۱۷ آبان ۱۳۹۷) و مقارن با شهادت پیامبر اکرم ص، امام حسن مجتبی ع و امام رضا ع در آستان امامزاده یحیی در همدان، و به همت هیات دانشجویی ثار الله، بحثی داشتم با عنوان «حکومت امام ع: حقیقت‌مدار یا مصلحت‌محور» ؛ که در این بحث، برخلاف نظر بسیاری که گمان می‌کنند نباید حقیقت را فدای مصلحت کرد، نشان دادم که امامت در شیعه کاملا خلاف این است؛ و بارها و بارها حقیقت، به خاطر مصلحت اسلام، امکان اجرا نیافته است و البته تقدم مصلحت اسلام به معنای تقدم منافع جناحی و … نیست. و در ادامه اشاره‌ای شد به اینکه مومن چگونه در حالی که امامش قاعد (و نه قائم) است همچنان وظیفه اجتماعی‌اش باقی می‌ماند و انجام وظیفه در این شرایط لزوما جلو افتادن از امام نیست.

این بحث را به صورت خیلی فشرده‌تر، دو روز قبلش در دو جلسه در مسجد دانشگاه باقرالعلوم ع در قم ارائه کردم با عنوان «امامت امام قاعد»

که هر دو بحث در اینجا تقدیم می‌شود.

در واقع بحث «امام قاعد»، به نوعی خلاصه خیلی فشرده‌ای است از بحث «حکومت امام ع، حقیقت مدار یا مصلحت محور»:

امام قاعد ۱    ؛     امام قاعد ۲

حکومت امام ع – حقیقت‌مدار یا مصلحت‌محور ۱

حکومت امام ع – حقیقت‌مدار یا مصلحت‌محور ۲

Visits: 263

دین و تدبیر معیشت

بسم الله الرحمن الرحیم

در ۲۸ و ۲۹ صفر ۱۴۴۰ (چهارشنبه و پنج‌شنبه، ۱۶ و ۱۷ آبان ۱۳۹۷) و مقارن با شهادت پیامبر اکرم ص، امام حسن مجتبی ع و امام رضا ع در مسجد حضرت فاطمه زهرا س در شهرک شهید مدنی همدان، بحثی داشتم با عنوان «دین و تدبیر معیشت» ؛ در شب اول مبنای بحثم دو حدیث بود از پیامبر اکرم ص و امام حسن مجتبی ع درباره نسبت بین دینداری و تدبیر معیشت؛ و در شب سوم حدیثی بود از امام رضا ع که تفقه در دین و تقدیر معیشت و صبر را با همدیگر عامل رسیدن به کمال ایمان معرفی می کرد:

فایل صوتی جلسه اول (۲۸ صفر)

فایل صوتی جلسه دوم (۲۹ صفر)

Visits: 225

ایمان و مشکلات اقتصادی

بسم الله الرحمن الرحیم

در ۲۸ و ۲۹ صفر ۱۴۴۰ (چهارشنبه و پنج‌شنبه، ۱۶ و ۱۷ آبان ۱۳۹۷) و مقارن با شهادت پیامبر اکرم ص، امام حسن مجتبی ع و امام رضا ع در مسجد جامع همدان، بحثی داشتم با عنوان «ایمان و مشکلات اقتصادی» ؛ ناظر به اینکه چه نسبتی بین ایمان آوردن و در معرض مشکلات قرار گرفتن هست و ایمان دینی (باور به توحید، نبوت، معاد و …) چه ثمراتی برای مواجهه با مشکلات اقتصادی دارد:

فایل صوتی جلسه اول (۲۸ صفر)

فایل صوتی جلسه دوم (۲۹ صفر)

البته متاسفانه کیفیت ضبط این دو جلسه چندان خوب نیست.

Visits: 151

ما و اربعین، سخنرانی در عمودالمقاومة در مسیر نجف به کربلا

بسم الله الرحمن الرحیم

در شب جمعه ۱۱ آبان ۱۳۹۷ (شب ۲۳ صفر ۱۴۴۰) یعنی چند روز مانده به اربعین، در مسیر پیاده‌روی زائران نجف به سوی کربلا، در عمود ۹۳۲ موکب هیات میثاق با شهدای دانشگاه امام صادق ع که نامش را عمود المقاومة گذاشته بودند، مطالبی را در جمع زائران اربعین عرض کردم که فایلش به پیوست تقدیم می‌شود.

سخنرانی شب جمعه، اربعین ۱۳۹۷

Visits: 171

امامت: نظریه‌ای خاص در سیاست

بسم الله الرحمن الرحیم

سه‌شنبه (۲۴ مهر ۱۳۹۷) در هیات میثاق با شهدا (تهران: دانشگاه امام صادق ع) که مصادف بود با شب شهادت امام حسن مجتبی ع (بنا بر یک روایت) بحثی داشتم در تحلیل مساله «امامت»‌ ، با تمرکز بر حدیث مشهور «الحسن و الحسین امامان، قاما او قعدا»، که خلاصه‌اش این است که:

اگر بپذیریم که دین بر یک نگاه خاص انسان‌شناسانه سوار شده، که حقیقت انسان و جامعه انسانی را در رسیدن به مقام خلیفه‌اللهی – و نه صرفا در افق یک حیوان پیشرفته‌ی ادامه میمون- تعقیب می‌کند؛ آنگاه مساله امامت، یک اصل مهم در اصول دین – و نه مساله‌ای در فروع – می‌شود و آنگاه امامت را باید به عنوان یک نظریه خاص و کاملا متمایز از نظریه‌های سیاسی رایج در جهان (که عموما بر اصل تنازع بقا، و دغدغه‌های فساد ناشی از تمرکر قدرت، مبتنی هستند) ملاحظه کرد؛ و در این فضاست که مفهوم «امام قاعد» و تاکتیکهای امام ع [= تنها حاکم مشروع] برای حفظ اصل جریان اسلام، که ظاهرا بوی مدارا با جریان نفاق می‌دهد! مفهومی بسیار پیچیده و اساسی می‌شود در عرض مفهوم «امام قائم»؛ و عدم درک صحیح از این مطلب در مسلمانان، به انحرافاتی در میان جریانِ ظاهرا عدالت‌گرا نسبت به مساله امامت منجر شد که نمونه‌های بارز تاریخی آن را در خوارج،‌«مذل المومنین» خواندن امام حسن ع، شکل‌گیری زیدیه، عدم رعایت تقیه در زمان امام کاظم ع که به شهادت ایشان منجر شد، عدم هضم موضع امام رضا ع و وقوع قیامهای علویون علی‌رغم میل ایشان، و … می‌توان مشاهده کرد.

فایل صوتی

Visits: 180

جنگ احزاب، کربلا، امروز

بسم الله الرحمن الرحیم

دهه محرم امسال (سال ۱۳۹۷/۱۴۴۰) در شاهرود هستم و ان شاءالله موضوع بحثی که در شبهای این دهه در هیات جنة الرضا (مسجد المهدی) خواهم داشت «جنگ احزاب، کربلا، امروز» است که ان شاء الله در این بحث به مقایسه‌ای بین جنگ احزاب و واقعه عاشورا خواهم پرداخت از این جهت که هر دو آنها نقطه عطفی در تاریخ اسلام بودند و نیز در هر دو تقابل منطق مومن و منطق منافق بسیار آشکار شد با این تفاوت که در یکی اغلب مردم از منطق مومن تبعیت کردند و این نقطه عطفی شد برای فتوحات بعدی؛ اما در دومی اغلب مردم فریب منطق منافق را خوردند و حادثه عاشورا و شهادت امام و بهترین یارانش رخ داد. این بحث از این جهت مطرح شد که مقام معظم رهبری، وضعیت کنونی ما را به وضعیت جنگ احزاب تشبیه کردند و سعی می شود که بحث را تا حدودی نا ظر به مشکلات اقتصادی و معیشتی روز مطرح کنم. و فایلهای آن را ان شاء الله روزانه در ایجا قرار خواهم داد.

جلسه اول: شباهت دو حادثه جنگ احزاب و کربلا از حیث نقطه عطف بودن، و از حیث آشکار شدن تقابل دو منطق مومن و منافق، و شباهت روزگار ما با این دو.

جلسه دوم: بیان داستان جنگ احزاب و آیات ۹ تا ۱۱ و برخی شباهتهای آن با عاشورا

جلسه سوم: پیدایش منافقِ بدتر از کافر در جامعه و حکومت دینی و حتی در مناصب حکومتی. شروع بحث از منطق منافقان: دروغ انگاشتن وعده خدا و رسول در سختی‌ها

جلسه چهارم: تکمله بحث دیروز: تفاوت اول منطق مومن و کافر: دنیا بازی و دین جدی باشد یا ین بازی و دنیا جدی؛

ادامه آیات: بیان انواع بهانه‌جویی‌های منافقان هنگام سختی‌ها: الف. نمی‌توانیم، ب.خودمان مهمتریم.

جلسه پنجم: پاسخ قرآن به بهانه‌جویی‌ها: الف. فرار از مرگ چه سودی دارد وقتی بالاخره می‌میرید. ب. چه کسی می‌تواند شما را از سوء یا رحمت الهی بازدارد. برای مومن، نترسیدن از مرگ، اقدامی منطقی است + حکایاتی از شهدای جنگ تحمیلی.

جلسه ششم: انعکاس کل مباحث ما در وصیت نامه یک شهید: اگر جبهه به شما احتیاج ندارد، شما به جبهه احتیاج دارید. (شبهه انفاق در منطق منافقان)

ادامه ویژگی‌های منافق در سوره احزاب و کربلا:‌چوب لای چرخ گذاشتن، عافیت‌طلبی، حرص و بخل علیه امت اسلامی، شیر در آسایش و موش در جنگ.

جلسه هفتم: مرور ویژگی‌های منافقان و محاسبات غلط به خاطر ترس از دشمن و تاکید قرآن بر هدر رفتن سابقه خوب آنها؛ شروع منطق مومنان: ۱. نگاهشان به پیامبر است ۲. خدا را جدی می‌گیرند. ۳. معاد را جدی می‌گیرند. ۴.اهل ذکر کثیرند (توضیحاتی درباره نقش نماز در جلوگیری از نفاق)

جلسه هشتم: ادامه منطق مومنان: ۵. با دیدن سختیها ایمان (نظر) و تسلیم (عمل) شان زیاد می‌شود. ۶ مرگ را جدی گرفتند:‌یا شهید یا منتظر شهادت؛ و هیچگاه ایمانشان را عوض نکردند.

جلسه نهم: نتیجه جنگ احزاب (وضعیتی که مردم بر اساس منطق مومنان رفتار می‌کنند) از حیث خود مومنان، منافقان، دشمن اصلی، همسایه‌هایی که با دشمن ساختند؛ و تطبیق آن بر وضعیت فعلی ما.

جلسه دهم: پیروزی در جنگ احزاب فتح الفتوح بود؛ شبیه آن برای بنی‌اسرائیل رخ داده بود؛ تطبیق این وقایع بر عاشورا: هدف امام:‌حکومت یا شهادت؛ در کوفه اگرچه مردم با منطق منافق همراهی کردند و لذا حکومت حاصل نشد؛ اما در کربلا همراهی کردند و پیروزی از جنس اقامه جهانی دین از طریق شهادت نصیبشان شد.

جلسه یازدهم (پایانی): اگر همراهی مردم [= اصحاب] با امام ع، حتما قتح الفتوحی شبیه جنگ احزاب را در پی دارد، چگونه آیه «و رد الله الذین کفروا بغیظهم لم ینالوا خیرا» در حادثه عاشورا محقق شد؟ (مروری بر اقدامات حضرت زینب س که پیروزی قطعی نهضت حسینی را در همان موقع در خود کربلا، کوفه و شام نشان داد)

Visits: 16713

امام حسین ع و صبر انقلابی

بسم الله الرحمن الرحیم

دهه محرم امسال (سال ۱۳۹۷/۱۴۴۰) در شاهرود هستم و ان شاءالله موضوع بحثی که در شبهای این دهه در هیات عاشقان مهدی (مسجد قرآن) خواهم داشت «امام حسین ع و صبر انقلابی» است که ان شاء الله در این بحث به تبیین این مطلب خواهم پرداخت که همان گونه که روحیه اعتراض و آرمانخواهی شرط انقلابی بودن است، نوعی صبر و تحمل و استقامت ویژه هم شرط روحیه انقلابی است و سعی خواهم کرد که بحث را تا حدودی نا ظر به مشکلات اقتصادی و معیشتی روز مطرح کنم. و فایلهای آن را ان شاء الله روزانه در ایجا قرار خواهم داد.

جلسه اول: انقلابی بودن نیازمند صبر است، اما نه صبری که «ابن‌عمر» به امام حسین ع پیشنهاد می‌داد.

مقدمه بحث: نسبت امام حسین و پیامبر و شروع بحث از پیامبر و کاری که او می‌خواست در جهان انجام دهد

جلسه دوم: ادامه مقدمات لازم برای فهم صورت مساله: چرایی اهمیت «ولایت» برای پیشبرد اهداف نبوت و سه رکن اصلی ولایت.

جلسه سوم: مخالفان انبیاء (کارشکنان در امر انقلاب): طاغوت (سران کفر)، ملأ (صاحبان مقام، سلبریتی‌ها و ژن برترها!)، مترف (مرفهان بی‌درد)، احبار و رهبان (عالمان دینی منفعت‌طلب). سه‌تای آخر بازوهای طاغوتند و وقتی اینها بر مردم اثرگذار شوند، عاشورا رخ می‌دهد.

جلسه چهارم: چون بعد از استقرار حکومت دینی باز عده‌ای منفعت‌طلب و دنیاطلب هست، آن چهار طبقه مخالف انبیاء، همگی با هویت جدیدی وارد عرصه می‌شوند: منافق. تبیین اینکه منافق، بیش از آنکه نفوذی دشمن باشد، خودی‌ای است که به سمت کافر میل پیدا کرده.

جلسه پنجم: اولین و مهمترین تلاش منافقان برای جلوگیری از هدف انبیا، به دست گیری قدرت (نشاندن طاغوت به جای ولیّ خدا) است و لذا ولایت اولین و مهمترین چیزی است که از جانب طاغوت مورد حمله قرار می‌گیرد: مرور تاریخ:‌طاغوت ابتدا پیامبر را ترور و سپس حکومت را غصب کرد و بتدریج اختلاف طبقاتی را برگرداند: اولی فقط ولیّ را کنار گذاشت، دومی اختلاف طبقاتی با تکیه بر احساسات دینی (سابقه در اسلام) و سومی اختلاف طبقاتی صریح) + ذکر نمونه‌هایی از مقامات امیرالمومنین که منحرف شدند: ابن‌عباس و …

جلسه ششم: شکل‌گیری سه طبقه دیگر (ملأ، مترف، احبار) با اقدامات عمر در جامعه اسلامی + مظلومیت امیرالمومنین ع و مواردی از یاران واقعی ایشان

جلسه هفتم: همه ائمه عدالتخواه بودند اما اقتضای واقع‌بینی این بود که گاه دندان روی جگر بگذارند و این دست برداشتن از آرمان نیست بلکه عقب‌نشینی تاکتیکی است.  کارشکنی‌های اقتصادی منافقان برای زمین زدن حکومت دینی در قرآن و تطبیق آن بر روز: ۱. اختلال در معیشت مردم. (ناخرسندی از پیشرفتها، خط دادن به دشمن برای محاصره اقتصادی، احتکار، تقویت روحیه حرص و بخل در بحرانها) ۲. ترویج کم تحملیِ در سختیها.

جلسه هشتم: فهرست روش اقتصادی منافقان که موجب کارشکنی در جامعه دینی می‌شود در قرآن: معیشت مردم را هدف قرار دادند؛ تزریق کم تحملی، منفعت‌طلبی افراطی (دوتابعیتی‌اند، و …) حقوق نجومی برای خود قائلند، مانع دیگران در انجام خوبیها، پرمدعا اما در عمل تهی، عملا به مشلات دامن می‌زنند اما می‌گویند ما نبودیم.

جلسه نهم: روش خداوند برای جدا کردن منافق از مومن: ایجاد فتنه و بحران و مصیبت. وظیفه اصلی مومن: صبر انقلابی (صبر + تقوا) . گام اول: تقوا: در راه ماندن، که شرطش شناخت راه است؛ یعنی خدا را در زندگی جدی گرفتن. در برابر حربه اقتصادی منافق: رزاقیت خدا، نصرت الهی.

جلسه دهم: مروری بر عناصری از ایمان به خدا: رزاقیت، مکر الهی، مالکیت خدا، توکل؛ نصرت الهی + بحثی قرآنی درباره چگونگی مشمول نصرت خدا شدن و به پیروزی رسیدن در همین دنیا.

جلسه  ظهر عاشورا: چرایی عظمت مصیبت عاشورا که امام زمان صبح و شام بر او خون می‌گرید + مروری بر برخی از اصحاب در عاشورا

جلسه یازدهم: چرا در جامعه دینی منافق طرفدار پیدا می‌کند؟ + اقدامات حضرت زینب س که نشان داد که چگونه صبر همراه با تقوا (صبر انقلابی) حتما در همین دنیا و در همان مقطع مبارزه پیروزی می‌آورد.

جلسه دوازدهم: مرور و خلاصه‌ای از کل بحث + ادامه بحث: همان طور که صبر غیرانقلابی (دست روی دست گذاشتن) مردود است؛ انقلابی‌گری بدون صبر هم مردود است: محنت‌بارترین دوران امامت، دوران امام سجاد ع است؛ و یکی از عوامل این محنت‌زا بودن جریان زیدیه است که شیعه‌ای است که امامت امام سجاد ع را قبول نمی‌کند چون انقلابیونی‌اند که صبر ایشان را نمی‌توانند هضم کنند.

Visits: 352

عاشورا و آمادگی برای جنگ اقتصادی

بسم الله الرحمن الرحیم

دهه محرم امسال (سال ۱۳۹۷/۱۴۴۰) در شاهرود هستم و ان شاءالله شش روز صبح در پادگان آموزشی این شهر با این عنوان بحثهایی ارائه خواهم کرد و فایلهای آن را ان شاء الله روزانه در ایجا قرار خواهم داد.

جلسه اول (متاسفانه از اواسط جلسه کیفیت ضبط افت کرده است) تفاوت جنگهای باطل و باطل با جنگ حق و باطل در تغییر عالم؛ عاشورا ظرفیت راهنمایی برای هر گونه نزاع حق و باطل را دارد از جمله جنگ اقتصادی.

جلسه دوم: اولین نکته در جنگ اهل حق:‌زیربنایی بودن باور توحیدی در فهم میدان جنگ.

جلسه سوم: نمونه‌هایی از ثمره باور توحیدی در جنگ اقتصادی: رزاقیت خدا، ان تنصروا الله ینصرکم، و …

جلسه چهارم: در قرآن دو جهاد جان و مال (نظامی و اقتصادی) با هم مطرح است.

در جنگ اقتصادی هم اقدامات خارجی (محاصره اقتصادی و …) هست و هم اقدامات داخلی (جنگ روانی و …) و اگر جنگ اقتصادی موفقیت آمیز شود نوبت به جنگ نظامی نمی‌رسد؛ که در کوفه از جانب دشمن موفقیت آمیز بود اما در کربلا خیر.

ایمان که جلسات قبل بیان شد، یعنی شناخت و برنامه‌ریزی مبتنی بر آن؛ ایمان به خدا در جنگ اقتصادی یعنی شناخت دقیق میدان جنگ و برنامه ریزی بر اساس آن:

نمونه‌هایی از نقش آفرینی ایمان به خدا در جنگ اقتصادی کوفه و کربلا: رزاقیت خدا، نصرت الهی، مکر الهی.

جلسه پنجم: ادامه نقش آفرینی ایمان به خدا در جنگ اقتصادی کوفه و کربلا: مالکیت خدا،  توکل (نقش خود ما در عین باور توحیدی: ایمان به خدا جایگزین تدبیر و تلاش ما نیست)

جلسه ششم (جلسه آخر):جمع‌بندی عوامل موثر در جنگ اقتصادی: الف: برآورد کردن میدان جنگ (ایمان به خدا و معاد) ب. عمل (دخل:‌لقمه حرام؛ و خرج:اسراف و تبذیر)؛ فقط حکومت در جنگ وظیفه ندارد، تک‌تک ما مردم نیز وظیفه داریم؛ مهمترین وظیفه ما: آمادگی برای مواجهه جنگ روانی دشمن و تقویت اقتصاد داخلی.

Visits: 279

بحث و بررسی آثار شهید مطهری ۲

بسم الله الرحمن الرحیم

در پاییز سال ۱۳۹۳ ارائه بحثهای شهید مطهری را بر اساس مجموعه ای که انتشارات دبیرخانه بینش مطهر منتشر کرده شروع کردم که سه مرحله از آن پیش رفت و به دلایلی کار متوقف شد و آنها را می‌توانید از اینجا ملاحظه کنید.

در تابستان امسال (۱۳۹۷) به دعوت معاونت تهذیب حوزه، برخی از کتابهای مراحل بعد از آن را برای جمعی از طلاب که قبلا آثار قبلی را مطالعه کرده بودند، ارائه کردم؛ که متاسفانه فرصت تهیه پاورپوینت برای آنها نشد؛ و فعلا فقط فایل صوتی آنها تقدیم می‌شود.

یادآوری می‌شود که دبیرخانه مذکور برای تسهیل سیر مطالعاتی، آثار را به نحوی جدید که حتی الامکان وحدت موضوعی حفظ شود منتشر کرده است. لذا عنوان اصلی هر جلسه را عنوان کتابی که دبیرخانه مذکور تهیه کرده قرار داده ایم اما برای استفاده کسانی که از کتابهای انتشارات صدرا مطالعه می کنند، بزودی ذیل هر عنوان، اینکه این عنوان چه گفتارهایی از چه کتابهایی از انتشارات صدرا می‌باشد اشاره خواهد شد. لازم به ذکر است پاره‌ای از گفتارهایی که در این مجموعه توسط بینش مطهر تهیه و تنظیم شده، سخنرانی‌هایی است که هنوز انتشارات صدرا اقدام به نشر آنها نکرده است و لذا مابه‌ازایی در کتابهای انتشارات صدرا ندارد. (همچنین در پایان هریک از این کتابها، تعدادی از یادداشت‌های مرتبط با موضوع کتاب از مجموعه یادداشتهای شهید مطهری که توسط انتشارات صدرا منتشر شده است، نیز آمده است که گاه در بحثها از آنها استفاده می‌شود.)

این فایلها را از پیام‌رسان ایتا به آدرس https://eitaa.com/souzanchi/183  و از پیام‌رسان سروش به آدرس https://sapp.ir/souzanchi.ir نیز می‌توانید دریافت کنید

تربیت و رشد اسلامی: جلسه ۱ –  جلسه ۲

عقل و علم: جلسه ۱  – جلسه ۲

اخلاق اسلامی: اخلاق جلسه ۱ (توکل و رضا)  –  جلسه ۲ (صبر و زهد)

اسلام و توسعه: یک جلسه

پایان پیامبری: جلسه اول  – جلسه دوم (تکمیلی + امامت)

انسان‌شناسی: بحثهای مقدماتیجلسه اولجلسه دوم

Visits: 1260